Tischner: Mistrzowskie rekolekcje z Eckhartem

Pięć rozmów na Wielki Tydzień – o wierze, miłości, nadziei, wolnym sercu i nawróceniu. Publikowane na łamach „Tygodniku Powszechnym” w roku 1997, teraz po raz pierwszy ukazują się w zbiorze. Fragment ze wstępu Janusza Poniewierskiego: Rozmowy to owoc pewnej rozmowy z ks. Józefem Tischnerem, którą prowadziliśmy ponad dwadzieścia lat temu w redakcji „Tygodnika”. Jej tematem była mistyka nadreńska. Tischner już od dawna zaczytywał się w pismach Mistrza Eckharta – bardzo ważnych dla jego życia wewnętrznego. Wyraźnie też dostrzegał w nich antidotum na rozwijającą się na naszych oczach „wyobraźnię schorowaną, [która] religii postać bierze na się”. Zaledwie kilka miesięcy później Ksiądz Profesor trafił do szpitala: zaczęła się długa i nieuleczalna choroba, zakończona jego śmiercią. Warto mieć tego świadomość, kiedy podejmuje się lekturę Rekolekcji. Fragment rozmowy ks. Tischnera: Wydaje mi się, że kluczem do zrozumienia Mistrza Eckharta jest doświadczenie dobra. To niezwykle ważna sprawa, która ma charakter zarówno abstrakcyjny, jak i bardzo konkretny. Zacznijmy od konkretu. Otóż Eckhart jest głęboko przekonany, że człowiek nie przeżywa religii w sposób właściwy, jeśli nie staje się dzięki niej lepszy. Jeżeli religia nie wyzwala go z małostkowości i zawiści, to znaczy, że jest fałszywa. Co więcej, jego drogi religijne są błędne także wtedy, kiedy nie ma w nim pokoju, kiedy żyje w przesadnym lęku o los świata… Ta teza ma charakter praktyczny. Ktoś, kto wracając z kościoła staje się nerwowy i wszystkich krytykuje za to, że nie byli na nabożeństwie – nie widzi dostatecznie głęboko istoty religii.