Samo się nie myśli. Afekt w procesach poznawczych

Główną osią badań prezentowanych w książce jest wyjaśnienie motywacyjnej roli nieuświadamianego afektu w procesach poznawczych, zarówno w kierunkowym uczeniu się, myśleniu, jak i w spostrzeganiu zagrożenia. Nie da się tych procesów zrozumieć bez odwołania się do wiedzy o kryteriach, wedle których zostają uruchomione, a więc o standardach i celach człowieka. Na przykład ratownik, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa plażowiczom, nieświadomie pozytywnie ocenia kąpiące się osoby, a to sprawia, że koncentruje na nich uwagę i śledzi ich zachowania. Dla wszelkiej motywacji najważniejsze jest wartościowanie i wynikające stąd zaangażowanie afektywne. Z Przedmowy Aliny Kolańczyk Książka dotyczy nieuświadomionych afektywnych mechanizmów samoregulacyjnych. Główna teza pracy głosi, że to nieuświadomiony afekt, będący pochodną nastawień motywacyjnych, steruje uwagą i w konsekwencji poznaniem i jego efektami. Zdaniem Autorów to nieuświadomiony afekt pełni także funkcję przełącznika procesów automatycznych na kontrolowane – to afekt decyduje o tym, co zostanie skierowane do uświadomionej obróbki poznawczej. Tezy te są oryginalne, choć dobrze teoretycznie uzasadnione. Z recenzji Małgorzaty Kossowskiej Połączenie perspektywy psychologii różnic indywidualnych z perspektywą analizy procesów utajonych przyniosło wyniki bardzo interesujące od strony teoretycznej. Wyniki te zapewne sprowokują szerszą dyskusję dotyczącą podejmowanych zagadnień. Z recenzji Tomasza Maruszewskiego Książka Profesor Aliny Kolańczyk stanowi podsumowanie prowadzonych od ponad 30 lat badań Autorki i jej zespołu nad wyjaśnianiem roli motywacyjnej nieuświadamianego afektu w przebiegu procesów poznawczych. Na rynku pojawia się nowa jakość: wyrafinowany model  funkcjonowania afektu w regulacji zachowań celowych, model poparty licznymi eksperymentami, przeprowadzonymi zgodnie ze światowymi standardami w tej dziedzinie nauki. Z recenzji Hanny Brycz Alina Kolańczyk – profesor psychologii, Kierownik Katedry Psychologii Ogólnej na Wydziale Zamiejscowym Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie. Jej zainteresowania dotyczą procesów poznawczych oraz emocjonalnych i afektywnych leżących u podstaw ludzkich działań. Autorka wielu książek oraz artykułów, między innymi: Intuicyjność procesów przetwarzania informacji (1991), Czuję, myślę, jestem. Świadomość i procesy psychiczne w ujęciu poznawczym (1999) czy Serce w rozumie. Afektywne podstawy orientacji w otoczeniu (współautorka i redaktorka; 2004).